O'zingizni yarating

Sharhlar

Fikrimiz orqali shaxsiy moyilligimizni, ta’m va tuyg’ularimizni ifoda etamiz. Shunday qilib, har qanday fikrning asosiy xarakteristikasi uning sub’ektivligi hisoblanadi. Shu ma’noda biz har bir insonning mezonlariga bog’liq bo’lgan barcha narsalarning sub’ektiv ekanini ta’kidlashimiz kerak. Buning o’rniga, maqsad — bu shaxsiy baholashdan chiqib ketadigan va shuning uchun qat’iylik va aniqlik bilan ifodalanadigan hamma narsa.

«Fikr» so’zi odamlarning ko’pincha turli xil savollarga murojaat qilish uchun turli atamalar ishlatgan vaziyatdan qochib qutula olmaydi, shuning uchun biz uni ishlatadigan kontekstga qarab, unga bir nechta havola topamiz.

Kundalik hayotda

Kundalik ravishda biz faqatgina fikr-mulohazalarni bildiramiz, boshqalar esa bunday emas. Men ko’kni yaxshi ko’raman desam, jamoa muxlisiman yoki baliq go’shtini afzal ko’rsam, o’zimning shaxsiy fikrimni bildiraman. Aksincha, matematikaning haqiqati yoki tabiat qonunlari munozara qilinadigan savollar emas, balki tan olinmaydigan printsiplar va qonunlarga bo’ysunish (masalan, men sotib olish uchun matematik hisob-kitob qilsam, aqliy jarayon mening öznelligimga aloqasi yo’q).

Boshqa tomondan, bu fikr, shuningdek, inson yoki biror narsa, masalan, kompaniya, joy, tovar va boshqalar mavjud bo’lgan obro’ga ega.

Doxa va episteme, ikkita bilim turi

Parmenides va Platon kabi faylasuflar fikr va haqiqiy bilimlarni ajratib turadilar. Ikkalasi ham haqiqatni bilish yo’lidir. Doxa yoki fikr inson tushunchasining asosiy toifasiga aylanadi va bu orqali biz biror narsaga munosabatimizni ifoda eta olamiz (biz bahorga o’xshash yoki yomg’irli kunlarni yoqtirmasligimizni aytamiz). Epistema haqiqatning haqiqiy bilimidir va uning yordami bilan narsalar shaxsiy bo’lmagan mezonlar bilan qanday qilib mavjudligini ko’rsatamiz.

Sehrli fikrli bola uchun to’p boshqa o’yinchoqlardan yashirishni xohlagani uchun harakat qilishi mumkin, lekin ratsional fikrga ko’ra, to’p harakati ommaviy, tezlik, ishqalanish yoki harakatsizlikka, to’g’ri deb hisoblanadigan muammolarga bog’liq.

Jurnalist dunyosida fikrlar

Faktlar haqida yozadigan jurnalist nima sodir bo’lganini, qachon, qanday qilib va nima uchun ekanligini aytib o’tishlari kerak. Yangiliklarga bo’lgan e’tiboringiz haqiqatning haqiqatiga yaqinlashishi kerak. Boshqa tomondan, agar jurnalist maqolani yozgan bo’lsa, uning so’zlari hech qanday ob’ektiv mezonlarga mos kelmasligi kerak.

Bu o’z-o’zidan ma’lum bo’lgan jamiyatda hokimiyatga ega bo’lgan shaxs yoki aloqa vositalari qiziqish mavzusiga yondashuvni taqdim etish bilan ajralib turadigan an’anaviy jurnalistik janrlardan birini anglatadi.

Ta’kidlash joizki, fikrlarning janriga asosan ma’lum voqealarning sabablarini izlash, ya’ni muhim bo’lgan narsa emas, balki yangiliklarning ayrimlarini qoldirishi mumkin. O’tgan asrdan buyon, ommaviy axborot vositalarida mavjud bo’lgan tahririyat satrini mustahkamlash uchun turli ommaviy axborot vositalari fikrlarining ustunlari ishlatilgan.

Fikrlarning har qanday maqolasida quyidagi to’rtta element bo’lishi kerak: tezislar, argumentlar, xulosalar va siz tasavvur qilayotgan mavzuni tasvirlaydigan tasvirning taqdimoti.

Jamoatchilik fikri ko’pincha odamlarning ko’pchiligi bilan rozi bo’lgan umumiy manfaatlarga oid muayyan masalalar bo’yicha fikrlarni ifodalash uchun keng qo’llaniladigan tushunchadir.

Barcha fikrlarning barchasi bir xil va hurmatga sazovor.

Agar ko’kni yoqtirsam va do’stim sariqni sevsa, har ikkala fikr ham bir xil quvvatga ega, va birgina reyting boshqa tomondan yaxshiroq deb aytish mantiqqa o’rin yo’q. Biroq, ayrim masalalarda juda hurmatli (qullikni himoya qilish yoki zo’ravonlikning asoslanishi shubhali kuchga ega bo’lgan ikkita aniq misoldir).